Jednoosobowa działalność gospodarcza

Jednoosobowa działalność gospodarcza to najprostsza i najbardziej popularna forma prowadzenia przedsiębiorstwa w Polsce. Jej założenie nie wymaga żadnego kapitału, a jedynie dokonania wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Tego typu przedsiębiorstwo może zatrudniać pracowników i prowadzić działalność na bardzo dużą skalę, aczkolwiek działanie na niektórych rynkach wymaga innej formy prawnej. Z tego artykułu dowiesz się jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą.

Jednoosobowa działalność gospodarcza – jak zacząć

Rozpoczęcie jednoosobowej działalności gospodarczej wymaga wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Złożenie wniosku o taki wpis jest możliwe w urzędzie miasta lub gminy, urzędzie dzielnicy w Warszawie, jak również drogą elektroniczną za pośrednictwem strony internetowej https://www.biznes.gov.pl. Wniosek wypełniony online należy następnie potwierdzić za pomocą profilu zaufanego, podpisu kwalifikowanego lub podczas wizyt w urzędzie.

Podczas składania wniosku należy podać następujące dane:

imię i nazwisko,
rodzaj (dowód osobisty lub paszport), serię i numer dokumentu tożsamości,
PESEL,
obywatelstwo,
NIP, jeśli został nadany,
REGON, jeśli został nadany,
adres zamieszkania,
adres prowadzenia działalności gospodarczej – może być taki sam jak adres zamieszkania,
nazwę firmy – musi zawierać imię i nazwisko,
skróconą nazwę firmy – nie musi zawierać danych osobowych,
rodzaj prowadzonej działalności,
przewidywaną liczbę pracowników,
datę rozpoczęcia działalności,
informację o ubezpieczeniu w ZUS, KRUS lub w zagranicznym systemie ubezpieczeń społecznych,
dane urzędu skarbowego właściwego ze względu na adres zamieszkania.

Podczas uzupełniania informacji na temat rodzaju prowadzonej działalności potrzebny jest jej kod PKD (Polska Klasyfikacja Działalności). Plik z aktualnymi kodami PKD możesz pobrać tutaj. Kody PKD znajdują się w arkuszu elementyKlasyfikacji w kolumnie symbol np. kod 49.41.Z oznacza transport drogowy towarów.

Po złożeniu wniosku system automatycznie prześle informację do urzędu skarbowego oraz GUS-u, dzięki czemu nadane zostaną numery NIP oraz REGON (o ile przedsiębiorca ich wcześniej nie posiadał). Do wniosku można także dołączyć formularze do ZUS-u oraz wybrać formę opodatkowania. Można też zrobić to później.

Złożenie wniosku jest darmowe. W przypadku wybrania drogi elektronicznej i potwierdzenia przy pomocy profilu zaufanego założenie firmy (łącznie z nadaniem NIP i REGON) trwa kilka-kilkanaście godzin.

Jednoosobowa działalność gospodarcza – opodatkowanie

Przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą może wybrać następujące formy opodatkowania podatkiem dochodowym:

opodatkowanie na zasadach ogólnych,
opodatkowanie podatkiem liniowym,
opodatkowane ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych,
karta podatkowa.

Każda z tych form ma swoje plusy i minusy. Opodatkowanie na zasadach ogólnych jest lepsze jeśli koszty związane z prowadzenia działalności gospodarczej są stosunkowo wysokie, przez co dochód jest na tyle niski, że przedsiębiorca nie przekroczy progu podatkowego. Opodatkowanie podatkiem liniowym opłaca się wtedy gdy dochód z działalności gospodarczej jest na tyle wysoki, że powoduje przekroczenie progu podatkowego. Należy jednak pamiętać, że stosowanie metody liniowej wiąże się z utratą praw do większości ulg podatkowych oraz z możliwości rozliczenia dochodów ze współmałżonkiem lub dzieckiem.

Opodatkowanie ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych jest opłacalne w przypadku tych firm, które mają bardzo niskie koszty prowadzenia działalności, ponieważ podstawą opodatkowania jest przychód bez pomniejszenia o koszty jego uzyskania. Tą formę opodatkowania mogą stosować przedsiębiorcy, którzy w poprzednim roku mieli przychód mniejszy niż równowartość 2 mln euro.

Stawki ryczałtu są następujące:

17% dla wolnych zawodów,
15% ze świadczenia niektórych usług m.in. pośrednictwa w handlu hurtowym, reklamowych, fotograficznych,
12,5% od przychodów m.in. z tytułu umowy najmu nieruchomości, ze świadczenia usług związanych z zakwaterowaniem, od nadwyżki ponad 100 000 zł,
10% od przychodów ze świadczenia usług w zakresie kupna i sprzedaży nieruchomości na własny rachunek,
8,5% od przychodów m.in. z działalności usługowej, w tym od przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%; od przychodów m.in. z tytułu najmu nieruchomości, ze świadczenia usług związanych z zakwaterowaniem, do kwoty 100 000 zł,
5,5% m.in. z działalności wytwórczej, robót budowlanych,
3,0% m.in. z działalności usługowej w zakresie handlu, ze świadczenia usług związanych z produkcją zwierzęcą,
2% ze sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych.

Karta podatkowa jest przeznaczona dla najmniejszych firm, które prowadzą działalność w ściśle określonym zakresie działalności usługowej lub wytwórczo-usługowej. Stawki karty podatkowej są określone kwotowo w ustawie.

Decyzja o wyborze takiej, a nie innej formy opodatkowania wiąże się z płaceniem wyższych lub niższych kwot podatku dochodowego w przyszłości, dlatego warto dokładnie wszystko przeliczyć. Najgorsze jest jednak to, że przepisy podatkowe w Polsce zmieniają się dość często i trudno przewidzieć czy to co się opłaca dziś, nie będzie gorszym rozwiązaniem w przyszłości.

Mamy już początek października, a nadal nie wiadomo jak będą wyglądać ustawy podatkowe obowiązujące od 1 stycznia 2022 r. Wiadomo jedynie, że w związku z wprowadzeniem Nowego Ładu zmiany mają być bardzo duże.

Jednoosobowa działalność gospodarcza – VAT

Przedsiębiorca prowadzący JDG może być płatnikiem VAT-u ale nie musi jeśli przychody firmy za zeszły rok nie przekroczyły 200 000 zł. Niestety prowadzenie niektórych rodzajów działalności wiąże się z koniecznością rejestracji jako płatnik VAT. Ten obowiązek dotyczy m.in. prawników, jubilerów, firmy świadczące usługi doradztwa, firmy windykacyjne, firmy handlujące nowymi samochodami i częściami samochodowymi, złomem metali kolorowych i monetami.

Jednoosobowa działalność gospodarcza – księgowość

Przedsiębiorcy rozliczający się na zasadach ogólnych oraz stawką liniową muszą prowadzić książkę przychodów i rozchodów. Jeżeli przychody firmy przekroczą równowartość 2 mln euro firma musi przejść na pełną księgowość.

Firmy opodatkowane ryczałtem mają obowiązek prowadzenia ewidencji przychodów oraz wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

Podatnicy opodatkowani w formie karty podatkowej są zwolnieni z obowiązku prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy.

Jednoosobowa działalność gospodarcza – ZUS

Przedsiębiorca prowadzący JDG jest zarówno płatnikiem składek na ZUS, jak również osobą ubezpieczoną. Przez pierwsze pół roku prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorca może płacić jedynie składkę zdrowotną, a przez następne pół roku tzw. mini-ZUS czyli obniżone składki emerytalne i rentowe. Wszelkie sprawy związane ze składaniem deklaracji można załatwiać online poprzez stronę https://www.zus.pl/pue/.

Na portal ZUS PUE można się zalogować przez profil zaufany, podpis kwalifikowany lub bankowość elektroniczną. Można także założyć konto na portalu aby w przyszłości logowanie było szybsze i bardziej wygodne.

Kopiowanie tego artykułu jest dozwolone pod warunkiem zachowania linku do źródła: Jednoosobowa działalność gospodarcza